Lato 2025 roku oferuje wiele ekscytujących atrakcji dla miłośników nieba, których nie można przegapić. Dlaczego? Roje meteorów, Merkury widoczny na porannym i wieczornym niebie, a nawet zakrycie Plejad. Gołym okiem, przez lornetkę czy teleskop — znów jest wiele do odkrycia. Oto najpiękniejsze zjawiska astronomiczne w czerwcu, lipcu i sierpniu.
Czerwiec
1 czerwca: Księżyc spotyka Marsa
Wieczorem 1 czerwca Księżyc ustawi się między Marsem a Regulusem. Znajduje się on w fazie przybywającej, ma około sześciu dni i widoczny jest jako półksiężyc. Czerwona planeta Mars świeci z jasnością 1,2 magnitudo i jawi się jako wyraźnie czerwonawy punkt na niebie. Oba ciała niebieskie dzieli około 4 stopni — piękna koniunkcja, łatwo widoczna gołym okiem. Idealna okazja, by znów „przywitać się” z czerwoną planetą.
17 czerwca: Mars spotyka Regulusa
Mars i Regulus zbliżają się do siebie na wieczornym niebie. Czerwony Mars i niebieskawa gwiazda Lwa utworzą ciekawą parę jeśli chodzi o kolory. Regulus, znany również jako Alfa Leonis, oznacza „mały król” — trafna nazwa dla tej jasnej gwiazdy leżącej bezpośrednio na ekliptyce. Z tego powodu często bywa zakrywana przez Księżyc lub planety.
23 czerwca: Księżyc zakrywa Plejady
Rzadkie zjawisko: wcześnie rano Księżyc zakrywa dwie gwiazdy Plejad — Meropę i Alcyone. Około 3:55 (CEST) Meropa znika za Księżycem, a o 4:27 dołącza do niej Alcyone. Niezbędny jest tu odsłonięty horyzont w kierunku północno-wschodnim. Księżyc i Plejady wschodzą około 3:30. Po zakryciu gwiazdy pojawią się ponownie po drugiej stronie Księżyca: Merope o 4:37, Alcyone o 4:59. Na koniec będzie już dość jasno — ale to nadal wspaniałe widowisko dla rannych ptaszków.
27 czerwca: Maksimum Bootydów czerwcowych
Dziś rój meteorów Bootydów czerwcowych osiąga maksimum. Liczba meteorów jest zmienna i zwykle niewielka — ale warto spojrzeć w niebo, zwłaszcza że zdarzały się lata z zaskakującą ilością spadających gwiazd.
29 czerwca: Saturn i Neptun blisko siebie
W drugiej połowie nocy Saturn i Neptun zbliżają się do siebie na mniej niż jeden stopień. To bliskie spotkanie jest idealne do obserwacji przez teleskop z szerokokątnym okularem lub przez lornetkę. Doskonała okazja, by zobaczyć obie planety w jednym polu widzenia.
29 czerwca: Księżyc spotyka Marsa
Wieczorem wąski sierp Księżyca w fazie przybywającej znajdzie się tuż pod Marsem w gwiazdozbiorze Lwa. Około godziny 22:00 Księżyc będzie około 17 stopni nad horyzontem. Wtedy będzie już wystarczająco ciemno, by dobrze obserwować oba ciała niebieskie.
Lipiec
5 lipca: Złota Rączka
Widoczna dziś wieczorem: „Złota Rączka” na Księżycu. To zjawisko świetlne występuje, gdy wschodzące Słońce oświetla szczyty gór Jura na krawędzi Morza Deszczów (Mare Imbrium), podczas gdy otaczająca dolina wciąż pozostaje w ciemności. Księżyc jest wtedy oświetlony w około 83%. Widok, którego nie można przegapić.
16 lipca: Księżyc spotyka Saturna i Neptuna
W drugiej połowie nocy Księżyc zbliża się do planet Saturna i Neptuna na odległość około 3,5 stopnia. To ciekawe trio do obserwacji przez duże lornetki.
22 lipca: Księżyc spotyka Wenus
Między wczoraj a dziś Księżyc minął jasną Wenus. Oba ciała niebieskie znajdują się w gwiazdozbiorze Byka. Cienki sierp Księżyca i jasna planeta tuż nad horyzontem to idealna okazja do krótkiej porannej obserwacji lub pięknego zdjęcia o świcie.
23 lipca: Księżyc spotyka Jowisza
Zaledwie dzień później (w porównaniu do wydarzenia z 22 lipca), Księżyc spotyka olbrzymiego Jowisza, który obecnie znajduje się w gwiazdozbiorze Bliźniąt. Księżyc ma już 27,7 dnia i jest bardzo cienki. Ku radości obserwatorów głębokiego nieba, jutro będzie nów.
25 lipca: Pluton w opozycji
Dziś Pluton znajduje się w opozycji. Ta planeta karłowata osiąga jasność 14,4 magnitudo — zbyt słabą, by zobaczyć ją gołym okiem, ale możliwą do sfotografowania większym lub inteligentnym teleskopem. Do obserwacji wizualnej niezbędna jest mapa nieba.
30 lipca: Maksimum Południowych Delta Akwarydów
Obserwuj meteory Południowych Delta Akwarydów 30 lipca. Meteory te pojawiają się w rejonie gwiazdozbioru Wodnika i osiągają szczyt na poziomie około 25 na godzinę. W tym roku Księżyc nie przeszkodzi zbytnio, ponieważ zachodzi wcześnie, zanim noc na dobre się zacznie. To doskonała okazja, by znaleźć dobre miejsce obserwacyjne i przygotować gorącą herbatę.
Sierpień
12 sierpnia: Wenus i Jowisz bardzo blisko
Na porannym niebie Wenus i Jowisz są dziś niezwykle blisko siebie — w odległości mniejszej niż 1 stopień. To naprawdę rzadkie! Wenus świeci z jasnością -4 mag, Jowisz z -1,9 mag. Fantastyczny widok, który robi wrażenie nawet gołym okiem.
12 sierpnia: Rój meteorów Perseidów
Perseidy, jak nazywają je astronomowie, przelatują licznie po niebie tego wieczoru, a my patrzymy w górę z nadzieją. Może uda się dostrzec kilka wyjątkowo jasnych. Media często zapowiadają spektakularne widowisko z 100 meteorami na godzinę — prawdziwy deszcz gwiazd. To zazwyczaj przesada. Ale nawet bez „hype’u”, Perseidy mogą być fascynującym doświadczeniem. Niestety, w tym roku jasne światło Księżyca przeszkadza i maskuje słabsze meteory. Ale bez obaw — wciąż czeka wiele jasnych spadających gwiazd.
19 sierpnia: Merkury w maksymalnej elongacji zachodniej
Szybki Merkury znajduje się dziś w maksymalnej elongacji zachodniej. To dobra okazja, by zobaczyć go na porannym niebie. Planeta świeci z jasnością -0,2 magnitudo i jest widoczna tuż nad wschodnim horyzontem krótko przed wschodem słońca.
20 sierpnia: Księżyc blisko Wenus i Jowisza
Przepiękne trio: bardzo cienki sierp Księżyca (trzy dni przed nowiem) przechodzi dziś obok Wenus i Jowisza. Wspaniały temat dla fotografów.
21 sierpnia: Księżyc blisko Wenus i Merkurego
Dzień później Księżyc zbliża się do Wenus i Merkurego. Cała trójka ustawia się jak koraliki na nitce nad wschodnim horyzontem. Wskazówka: potrzebny będzie odsłonięty widok na horyzont, aby dostrzec nisko położonego Merkurego.
26 sierpnia: Planetoida Hebe w opozycji
Dziś planetoida Hebe znajduje się w opozycji, czyli naprzeciwko Słońca i jest optymalnie widoczna. Hebe to jedna z jaśniejszych planetoid — fascynujący cel do obserwacji teleskopowej z użyciem mapy nieba.
